زیر شاخه ماستیگوفورا (تاژکداران) Sub Phylum Mastigophora
اگرچه بعضی از از تاژکداران می توانند پای کاذب تشکیل دهند ، اما وسیله اصلی حرکت آنها ، چند تاژک است . بعضی از پروتوزوئرهای بسیار ابتدایی را در این زیر شاخه می توان یافت . گروه شامل فیتو فلاژله ها (رده فیتو ماستیگوفورا) است که معمولا کلروفیل دارند و گیاه مانندند . زئو فلاژله ها (رده زئو ماستیگوفورا) که کلروفیل ندارند ، هولوزوئیک یا ساپروزوئیک اند ، پس به جانوران می مانند .
فیتو فلاژله ها : این جانداران معمولا یک یا دو (وگاهی چهار) تاژک و کلروپلاست دارند که محتوی رنگدانه های لازم برای غذا سازی است . آنها بیشتر ، زندگی آزاد دارند و اقسام آشنایی چون اوگلنا ، کلامیدوموناس ، پارامسی ، ولوکس و دینو فلاژله (دو تاژکی ها ) را شامل می شوند .
زئو فلاژله ها : همه ی تاژکداران جانوری بدون رنگند ، کلروپلاست ندارند و به روش هولوزوئیک و ساپروزوئیک تغذیه می کنند . بیشتر آنها هم زندگی همزیستی دارند . برخی از مهمترین پروتوزوئر های انگل جزء این گروهند .
تغذیه در تاژکداران :
مشتمل بر سه نوع است : 1- هولوفایتیک(Holophytic) 2- ساپروفایتیک(Saprophytic) 3- هولوزوئیک(Holozoic)
1- روش هولوفایتیک یا فتوسنتز : در این روش تاژکدار غذای خود یعنی کربوهیدرات را به طریقه فتوسنتز از کربن دی اکسید ، نمکهای غیر آلی ، انرژی خورشیدی و بالاخره با کمک کلروفیل و آب طی چند مرحله می سازد و استفاده می کند .
2- روش ساپروزوئیک یا ساپروفایتیک : در این روش تاژکدار مواد آلی پوسیده و محلول در آب را از طریق سطح بدن جذب می کند و با ترشح آنزیمی روی آنها باعث هضم و سپس جذب آنها می شود .
3- روش هولوزوئیک : در این روش تاژکدار برای شکار طعمه ی خود را از طریق بلع ، به کمک پاهای کاذب و یا توسط واکوئل های مخصوص پسولئوس (Pseuleus) و بالاخره از اندامهای میله ای (Rod organs) استفاده می کند .
تنفس در تاژکداران :
تاژکداران اکسیژن محلول در آب را به صورت انتشار از سطح بدن جذب و گاز کربنیک را دفع می کند .
تولید مثل در تاژکداران :
به صورت غیر جنسی و به دو روش تقسیم دوتایی طولی و چند تایی صورت می گیرد .
تقسیم دوتایی طولی (Longitudinal binary fission) :
در این نوع تقسیم ابتدا هسته ی جانور به نزدیکی مخزن یعنی به نزدیکی پایه ی تاژکها می رود و به روش میتوز تقسیم می شود . به دنبال تقسیم هسته ، جسم پایه ، لکه چشمی ، تاژک و غیره نیز با یک برآمدگی و فرورفتگی طولی تقسیم می شود و در نتیجه دو سلول شبیه به هم به وجود می آید .
تقسیم چندتایی (Multiple fission) :
این حالت معمولا در زمان کیستی رخ می دهد . تاژکدار با از دست دادن تاژکهای خود کروی شکل می شود و با ترشح یک لایه ی ضخیم به نام کیست به دورخود آماده ی تقسیم چندتایی می شود . برای این منظور ابتدا با تقسیم دوتایی مضاعف می شود و سپس هر سلول با تقسیم مجدد دو سلول دیگر را به وجود می آورد .این تقسیمات ممکن است در نهایت به 32-16 سلول دختر بیانجامد .
تاژکداران جانوری :
بیشتر این تازکداران را تاژکداران انگلی تشکیل می دهند . میزبان آنها معمولا از بندپایان و مهره داران است و به عنوان انگل بیرونی یا درونی روی آنها یا درون بدن آنها زندگی می کنند .
تاژکداران همزیست :
تاژکدارانی انگلی هستند که قادر به زندگی مستقل نیستند . یعنی نه میزبان و نه انگل نمی توانند بدون وجود یکدیگر زندگی کنند . این تاژکداران بیشتر در در راسته ی هایپرماستیژیدا (Hypermastigida) وجود دارند .