رابرت هوک (Robert Hooke - 1703- 1635) آن قدر در محضر انجمن شاهی به نمایش کاربردهای جدید و متنوع میکروسکوپ پرداخت که
باعث شد این وسیله به عنوان ابزار تحقیق مورد پذیرش همه زیست شناسان گردد . هوک در نوشته های خود مدام بر کاربرد وسیعتر و مهمتر
میکروسکوپ پای می فشرد .
مهمترین اثر هوک به نام «ذره نگاری – Micrographia» در 1665 منتشر شد . در این هنگام وی 29 ساله بود . این اثر در درجه نخست خلاصه
ای از سلسله مشاهداتی بود که در آن هوک به تشریح و توضیح بسیاری از نمایشها و اختراع های خود در ارتباط با تکامل میکروسکوپ می پردازد .
«ذره نگاری» شامل سه مشاهده دیگر هم هست که با تلسکوپ صورت گرفته است . در این اثر ترکیب پیچیده میکروسکوپها و تجهیزاتی که برای
تنظیم نور به کار گرفته شده است به تفصیل بیان شده است .
در «ذره نگاری» چهار مفهوم مهم بنیادی ارائه می شود . نخست طی یک سلسله مشاهدات در زمینه رنگ ورقه های نازک ، پدیده تفرق نور توضیح
داده شد . دوم احتراق به عنوان پدیده ای وابسته به چیزی در هوا شناخته شد و ارتباط این پدیده در جانوران با تنفس کشف شد و برای آزاد شدن انرژی
یک توجیه فیزیکی به میان آمد . سومین مفهوم اساسی توضیح صحیح اصل سنگواره ها است . چهارمین مفهوم مشاهده زیست شناختی پرزها و تخلخل
های قطعات چوب پنبه و کاربرد لغت «سلول» برای نامیدن این فضاهای خالی بود .
«ذره نگاری» علاوه بر این چهار مفهوم بنیادی حاوی مشاهدات برجسته دیگری نیز بود . برخی از این مشاهدات که به زیست شناسی مربوط می
شوند عبارتند از : توصیف پرهای پرندگان همراه با تصویرهای مفصل ، توجیه کاربردی و توصیف بال های حشرات ، توصیف اسفنجها که هوک در
مشاهدات خود پی برد که آنها ضمن داشتن خصوصیات حیوانی مانند گیاهان به محیط زندگی می چسبند ، بیان چگونگی رشته های ابریشم و پیش
بینی امکان تولید ابریشم مصنوعی از مواد چسبناک موجود در بعضی از رشته های بسیار ظریف که به شیوه های مکانیکی قابل استخراج است . همه
تصویرهای متعدد ذره بینی این کتاب را خود هوک کشیده است . در این شکلها چشم مرکب مگس ، شپش ، کرم کتاب ، کک و نیش زنبور به تفصیل
تشریح شده است .
ازآثار دیگر وی که بخشی از آن به موضوعات زیست شناختی مربوط می شود می توان به «درباره میکروسکوپ» اشاره کرد که در سال 167
منتشر شد . در این مقاله هوک بار دیگر به امور مربوط به میکروسکوپ که چندین سال به علت ضعف چشم آنرا به کناری نهاده بود می پردازد . این
بازگشت در اثر وصول نامه لی یوون هوک درباره جانورانی که در محلول فلفل دیده بود صورت گرفت . این نامه در 78-1677 به انجمن سلطنتی
لندن رسید و باعث هیجان اعضای انجمن شد و هوک را مأ مور تکرار این آزمایش کردند . او هم این آزمایش ها را نه تنها با محلول فلفل بلکه با
محلولهای چاودار ، گندم و جو تکرار کرد و انواع جانوران ریز را مشاهده کرد . وی مشاهدات لی یوون هوک را در مورد خون ، شیر و بلغم مورد
تأیید قرار داد . هوک به موازات این مشاهدات به توضیح پیشرفتهایی که در تکمیل میکروسکوپ کرده بود پرداخت .