سفارش تبلیغ
صبا ویژن

اتـــاق زیست

 

                                                                

   

آنتونی لی یوون هوک (1723-1632) در دلفت (Delft) هلند به دنیا آمد و فرزند یک سبدساز بود . وی در کار عدسی
سازی وسواس داشت وهمواره در جستجوی عدسی های بهتری بود که به یاری آنها بتوان اشیا ریزتر را مطالعه کرد .
وی عدسی ها را روی پایه های مسی ، نقره ای یا طلایی که خود تهیه می کرد سوار می کرد . وی تنها و در خفا کار
می کرد و از دخالت حتی اشخاص عالی مقام بیزار و نسبت به کسانی که قصد راهنمایی و کمک داشتند بکلی بدبین
بود . پس از مدتی چنان در کار تراش عدسی غرق شد که کار و خانه و خانواده را از یاد برد و مورد تمسخر همسایگان
که او را دیوانه می خواندند واقع شد .
یافتن توصیف دقیق لی یوون هوک و کارهایش بسیار دشوار است . اما نویسنده زندگی نامه او کلیفورد دابل (Clifford
Dobell
) از دو کتاب نام می برد که دارای اطلاعات دست اولی درباره او هستند . یکی به وسیله تامس مولینو
Thomas Molyneaux)پزشک ایرلندی نوشته شده و دیگری را زندگی نامه نویس لمانی وان اوفن باخ (Von Uffenbac
به هنگام پیری لی یوون هوک نوشته است .
لی یوون هوک طی کارهای خود توانست رشته های ماهیچه ای وال و فلس های خشک شده پوست بدن خود را
ببیند و ساختمان بلوری یکدست چشم گاو و موی گوسفند و سگ آبی و گوزن شمالی را مشاهده کند .
نخستین کشف مهمی که از او به ثبت رسیده است تشخیص موجودات ذره بینی در آب بود . وی نمونه ای از آب درون
لوله ای را که به عنوان باران سنج به کار می برد آزمایش کرد و با تعجب آنرا سرشار از موجوداتی دید که آنها را
«جانورکهای مضر» نامید.
مشاهدات لی یوون هوک آنقدر پراکنده است که جدول بندی آنها بسیار دشوار است. بزرگنمایی در مشاهدات او از
برابر تا 270 برابر می رسیده است. بزرگترین بزرگنمایی در کارهای او به نسبت قابل توجهی بیش از کمترین بزرگنمایی
میکروسکوپ های مرکب امروزی است که نسبت مهمی است آنهم برای عدسی دست ساز .
مشهورترین کشفیات وی را می توان به شرح زیر بیان کرد :
1-     مشاهده اسپرم انسانی در 1677 همچنین مشاهده اسپرم سگ، خرگوش، پرندگان ، قورباغه ، ماهی و حشرات .
2-     مشاهدات و تصویرهایی از باکتریهای موجود در جرم دندان و خیسانده های فلفل و یونجه.
3-     مشاهده گردش خون در مویرگهای دم مارماهی ، پرده پای قورباغه و خرگوش ، گردش ذرات موجود در خون و توصیف ذرات موجود در ماهی ها ، دو زیستان، پرندگان و پستانداران . وی همچنین نشان داد که در خون تخمیر صورت نمی گیرد.
4-     مشاهده رشته های ماهیچه ای در عنبیه اما عدم تشخیص طبیعت سلولی آن . همچنین توصیف اعصاب مغز به صورت لوله .
5-     مشاهده ارگانیسم های مستقل فراوانی که این ارگانیسم ها شامل تک سلولی های مژک دار و آبزیان گرد موجود در آب راکد و خیسانده های آماده بود.
6-     توصیف نسوجها و ساختمانهای گیاهی مانند دانه .
7-     تحقیق در مورد کالبد شناسی حشرات منجمله بخشهای دهان کک و چشم مرکب و نیش زنبور . همچنین مشاهده ساختمان کلی حشره قرمز دانه .
8-     موها را در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد و شکل آنها را استوانه ای دید . در گزارشهای وی توصیفهایی از سلولهای خشک شده بشره دیده می شود.
لی یوون هوک در گزارشهایی که برای انجمن پادشاهی انگلستان می فرستاد در بسیاری موارد عباراتی همچون
«مشاهده کرده ام » یا «تصور می کنم » یا « پیش خودم مجسم می کنم» بکار برده است که نشان دهنده روش
دقیق و علمی او است.
دابل زندگی نامه نویس لی یوون هوک او را پدر تک یاخته شناسی و باکتری شناسی می نامد چون نخستین بار او بود
که این موجودات را به درستی دید و توصیف کرد. بعضیها او را پدر میکروب شناسی لقب داده اند ولی هوک و مارچلو
مالپیگی هم می توانند در این زمینه همین لقب را داشته باشند.
او در حقیقت مخترع میکروسکوپ نبود ولی بدون استفاده از کشفیات و رسالات دیگران به تکامل عدسی های خود
مشغول بود و نخستین کسی شد که بسیاری از موجودات ذره بینی را وصف کرد و آنها را «جانورک» و «حیوانچه»
نامید.