جانورشناسی بی مهرگان (13)
شاخه ی شانه داران Phylum Ctenophora
شانه داران تقریبا از 80 گونه جانور شنا کننده آزاد با بدنهای شفاف ژلاتینی تشکیل
می گردد که اینها را غالبا «لرزانکهای شانه ای» می نامند ، زیرا در بدنشان
صفحات شانه ای شکل وجود دارد . شانه داران به ستاره های دریایی کمی شبیه اند
و قبلا با مرجانیان طبقه بندی می شدند ، ولی به علت داشتن خصوصیات
ساختمانی و بیولوژیکی در شاخه ی جداگانه ای جای می گیرند.
صفات اختصاصی :
1- دارای تقارن دو شعاعی (شعاعی + دوطرفی) ، روی یک محور دهانی -
مقابل دهانی می باشند ، دارای سه لایه ی رویشی با مزوگله(Mesoglea)
زیادند ، حلقه یا بند وجود ندارد .
2- بدن کم و بیش کروی است (در بعضی پهن است) ، معمولا دارای هشت
ردیف صفحه ی شانه ای در خارج می باشند .نماتوسیست (Nematocyst)
موجود نیست.
3- دستگاه گوارش دارای دهان ، حلق ، معده و مجاری منشعب است .
4- دستگاه عصبی منتشر است و در آن یک اندام حسی مقابل دهانی وجود
دارد .
5- جنس های نر و ماده یکی می باشند و سلول های مولد از آندودرم
مجاری گوارشی واقع در زیر صفحات شانه ای تشکیل می شوند ، رشد و
نمو (سیر تکاملی) مستقیم است ، تکامل غیر جنسی و تناوب نسل وجود ندارد .
شباهت شانه داران با مرجان ها :
1- تقارن شعاعی دارند .
2- قسمت های بدن روی محور دهانی و مقابل دهانی قرار دارند .
3- دارای یک حفره ی معدی – عروقی و شاخه های آن می باشند .
4- مزوگله ژلاتینی دارند .
5- به استثنای دستگاه گوارش ، فضاهای درونی وجود ندارد .
6- به جز دستگاه گوارش دستگاه های دیگری موجود نیست .
اختلاف شانه داران با مرجان ها :
1- هشت ردیف صفحه ی شانه ای دارند .
2- عضلات مزانشیمی یا مزودرمی موجود است .
3- دستگاه گوارش حاوی تشکیلات عالیتری است .
4- یک ناحیه ی حسی مقابل دهانی دارند .
5- نماتوسیست موجود نیست .
«مطلب بعدی : کوتاه از خارپوستان»