جانورشناسی بی مهرگان (4)
رده ی اسپورداران Class Sporozoa
هاگداران دارای سه زیررده به نام های گرگارینیا ، کوکسیدیا و پیروپلاسمیا هستند .
گرگارین ها انگلهای معمولی بی مهرگانند ، اما اهمیت اقتصادی چندانی ندارند .
کوکسیدیا ها انگلهای درون سلولی بی مهره ها و مهره دارانند . بعضی از اقسام موجود در این
گروه از نظرپزشکی و دامپزشکی بسیار اهمیت دارند . پیروپلاسم ها از نظر دامپزشکی تا حدی
اهمیت دارند ؛ مثلا بابسیا بیگمینا (Babesia bigemina) ، باعث بروز نوعی تب در دامها
می شود . اسپورداران بدون اعضای حرکتی و واکوئلهای منقبض شونده اند و دارای تولید مثل
غیر جنسی به وسیله تقسیمات زیاد و تولید مثل جنسی هستند و اغلب آنها تولید اسپور می کنند .
همگی انگل داخلی و معمولا با مرحله داخل سلولی هستند .
مشخصات عمومی هاگداران :
1- همه ی آنها انگلی هستند و در بدن بی مهرگان و مهره داران ، در درون و یا بین سلول ها
به سر می برند .
2- هاگها در زمان بلوغ فاقد اندام حرکتی تاژگی و مژکی هستند .
3- دارای کیست مقاوم در زمان انتقال هستند .
4- در اثر نیش حشرات به میزبانها انتقال می یابند .
5- مواد غذایی خود را به طریق اسمزی تهیه می کنند و به همین دلیل فاقد واکوئل های
گوارشی و دفعی هستند .
6- تولید مثل آنها به هر دو روش غیر جنسی و جنسی صورت می گیرد .
7- اکثرا بیماریزا هستند و بیماریهای خطرناکی مثل مالاریا را در انسان و یا حیوانات دیگر
باعث می شوند . انگل مونوسیست نیز در کرم خاکی آن را عقیم می سازد .
ساختمان هاگ :
بدنی کشیده دارد که در یک انتها باریک و در انتهای دیگر تا حدودی پهن است . پلیکل هاگ
سه لایه به همراه فیبریل یا میکروتوبول هایی در جهت انقباض هاگ دارد . تعداد میکروتوبول
ها بر حسب نوع گونه متغیر است ، به طوری که در پلاسمودیوم ویواکس
(Plasmodium vivax) 11 ، در پلاسمودیوم اوواله (P.ovale) 13 و در پلاسمودیوم
فالسی پاروم (P.falciparum) 15 میکروتوبول وجود دارد . سیتوپلاسم هاگ واجد حلقه های
رأسی پیشین و پسین به همراه اندامکهای قطبی است . کار اندامکهای قطبی ترشح آنزیم
پروتولایتیک جهت نفوذ در سلولهای میزبان است .