اتـــاق زیست

پل ارلیخ ( Paul Ehrlich- 1915-1854) در اشترلن در سیلزی علیا در خانواده یک مهمانخانه دار یهودی متولد
شد . ابتدا به تحصیل شیمی پرداخت ولی به مقدمات زیست شناسی هم دست یافت . وی برای احاطه بر فرایندهای
زیست شناختی نظام های زنده و جستجوی راه های معالجه بیماریها به مدرسه پزشکی رفت .
کارل وایگرت (Carl Weigert) یکی از بستگان نزدیک وی در 1878 کشف کرد که باکتریهای مشخص رنگهای
مختلف می پذیرند . ارلیخ شیفته این کشف شد و این فن را از او یاد گرفت و به پژوهش های مستقل پرداخت . وی در
ضمن تحقیقات خود متوجه شد که بافتهای مشخص بدن هر کدام نسبت به یک ترکیب خاص شیمیایی حساسیت دارند ،
مثلا اگر آبی متیلن به جانور زنده تزریق شود به وسیله ساختارهای ظریف بدن جذب می شود و بنابراین می توان این
ماده را به عنوان یکی از رنگهای متمایز کننده به کار برد . این موضوع به وسیله کالبدشناسان به عنوان ابزاری برای
مشخص کردن بافتهای مورد نظر به کار گرفته شد .
در مطالعه دیفتری نخستین پرسش منطقی این بود که «چگونه زهرابه ، سلول را آلوده می کند؟»
ارلیخ در تولید پادزهری که تأثیرات زهرابه دیفتری را خنثی کند نقش عمده ای داشت اما جریان کاربرد پادزهر او را
خرسند نمی کرد . وی می خواست بداند پادزهر چگونه از آلوده شدن سلول به وسیله زهر جلوگیری می کند . نیز
مشتاق بود بداند جانور چگونه در بدن خود مقدار زیادی پادزهر به وجود می آورد و مصونیت می یابد . زهر و پادزهر
هر دو ماده شیمیایی هستند و ارلیخ کوشید این دو ماده را در آزمایشگاه تهیه کند و گرچه خود در این امر توفیق نیافت
اما همه پیشرفتهایی که در این زمینه نصیب بشر شده است مدیون تلاشهای او است .
شاهکار او کشف «سال وارزان – Salvarzan» بود که ماده آرسنیکی معالج سیفلیس است . ارلیخ کمی پس از کشف
«Treponema Pallidum» عامل سیفلیس به وسیله «فریتز شادین – Fritz Schaudinn» در 1905 ، به
آزمایش مواد مختلف آرسنیکی پرداخت . هدف آن بود که دارویی فراهم آید که بدون مسموم ساختن بیمار ، بتواند عامل
مارپیچی شکل بیماری را بکشد .
ارلیخ و دستیارانش در این تحقیقات داروی معروف «606» را کشف کردند . این دارو پس از شکست داروی «605
» با توفیق آزمایش شد .بعدا معلوم شد که سال وارزان با داروی 606 ، بیمار را به طور کلی از شر بیماری خلاص
نمی کند ، بلکه عمدتا علائم بیماری را تحت کنترل در می آورد .
ارلیخ نخستین کسی بود که رویکرد سیستمی را در سطح وسیع کموتراپی به کار بست .
مواد آرسنیکی تا زمان کشف داروهای گوگردی و پنی سیلین در سالهای 30 همچنان به عنوان بهترین عامل معالج
سیفلیس شناخته می شد .